فول فایل

مقدمه : اكستروژن جزء فرآيندهاي شكل دهي است كه درمقايسه با ديگر فرآيندهاي شكل دهي ماند فورجينگ از عمر كمتري برخوردار است . الكساندر ديك (Alexander Dick) با بكارگيري فولادهاي ابزار كه مي توانند در دماهاي كاري بالا مقاومت خوبي از خود نشان دهند راه را براي اكستروژن آلياژها باز كرد و اساس اكستروژن مدرن را بنا نهاد . كارهاي اوليه در اكستروژن پودر فلزات مربوط به اواخر دهه 1950 است كه به كمك آن توانستند قطعات بريليمي مورد استفاده در نيروگاههاي هسته اي با داكتيليته كنترل شده توليد نمايند [1] . اكستروژن پودرهاي آلياژسازي مكانيكي شده براي اولين بار توسط بنجامين (Benjamin) گزارش شده است . وي سوپرآلياژ پايه نيكل تقويت شده با اكسيديتريم را از اين طريق توليد نموده است . در كشور سوئد نيز با استفاده از اكستروژن گرم پودر فولاد زنگ نزن تيوبهاي بدون درز توليد گرديد [2] . درطول دو دهه اخير توجه زيادي به توسعه مواد پراكنده سخت شده حاوي اكسيد يا كاربيد در آلومينيم كه براي استفاده در دماي بالا مناسبند شده است [3] . با پيشرفتهاي بدست آمده آلياژهاي آلومينيوم به خصوص Al-Ti جايگزين مناسبي براي آلياژهاي پايه Ni , Ti هستند [4,5] . دو مكانيزم اصلي براي اكستروژن وجود دارد : مستقيم و معكوس شكل1 در اكستروژن مستقيم ، سنبه قطعه كار را فشار مي دهد و با عبور قطعه كار از قالب، سطح مقطع آن كاهش مي يابد . در اكستروژن معكوس قطعه كار نسبت به مخزن اكستروژن ثابت مي ماند و اصطكاكي بين قطعه كار و محفظه اكستروژن وجود ندارد . از هردو روش مي توان براي اكستروژن پودر فلزات استفاده كرد . اكستروژن پودر روشي براي توليد مقاطعي است كه از ساير روشها نمي توان بدست آورد . ساخت لوله هاي بي درز ، سيمها و مقاطع پيچيده با اكستروژن پودر معمول است . اكستروژن پودر يك فرايند پرهزينه است اما همگن بودن محصول و يكسان بودن فرايند براي ساخت محصول در بسياري موارد آن را يك شيوه مطلوب توليد نموده است . اكستروژن پودر مي تواند موجب بهبود خواص مكانيكي آلياژها در مقايسه با محصولات با تركيب مشابه كه با ساير روشها بدست آمده اند گردد . به عنوان مثال اين امر درتوليد آلياژهاي Al-Si-X ديده شده است . [6] . البته اكستروژن پودر مي تواند بعنوان مرحله اوليه توليد قطعه درنظر گرفته شود و بعد از اين مرحله روي قطعات ، ديگر فرآيندهاي شكل دهي اعمال گردد . مثلا در يكي از تحقيقات انجام شده كامپيوزيت Al6061 تقويت شده با SiC را با اكستروژن پودر تهيه كردند و بعد به وسيله نورد آن را به شكل موردنظر در آورند و با انجام عمليات حرارتي مختلف خواص محصول را بررسي نمودند [7] . يكي از آلياژهايي كه اخيرا به كمك متالوژي پودر تهيه مي شوند و به شدت موردتوجه مي باشند آلياژها زمينه آلومينيومي هستند . البته ديگر فلزات مانند فولادهاي ابزاري ، سوپر آلياژها ، تيتانيوم ، مس ، … و آلياژهاي آنها نيز با اين روش شكل داده مي شوند كه در ابزارسازي و هوا فضا قابل استفاده است .