فول فایل

معاد و جاودانگي از منظر استاد شهيد مطهري مسئله معاد وجاودانگي از نظر اهميت بعد از مسئلهِ توحيد مهمترين مسئله ديني و اسلامي است و پيامبران آمده اند كه مردم را به دو حقيقت معتقد كنند يكي مبداء (خدا) و يكي معاد (قيامت.) مسئله معاد در رديف ضروريات دين است و انكار آن موجب ارتداد است. با توجه به آيات و روايات مي توان اين چنين برداشت كرد كه همانطور كه انسان بايد خداشناس باشد لازم است معادشناس هم باشد. معاد جزء اصول دين است ولي فرع و طفيلي نبوت است اما سرّ اينكه معاد را جزء اصل دين قرار داده اند نه صرف اين بوده است كه يكي از ضروريات دين و از توابع نبوت است بلكه يك مسئله اي بوده است كه راه استدلال بر آن - لااقل تا اندازه اي - باز بوده و قرآن مي خواسته است كه مردم به مسئلهِ قيامت به عنوان يك مسئلهِ مستقل اعتقاد پيدا كنند. انسان در آن دنيا آن چنان است كه اينجا خودش را بسازد يعني رابطه و پيوستگي بسيار شديدي ميان زندگي دنيا و آخرت برقرار است. اساساً در آن دنيا هر كسي در وضع خودش هست بدون آنكه تاثيري در وضع ديگري داشته باشد. در قرآن ما كلماتي شبيه معاد داريم ولي كلمهِ معاد نداريم. عود يعني بازگشت و در جايي استفاده مي شود كه يك چيزي از يك اصلي آمده باشد و دو مرتبه به آن اصل برگردد. اما اجمالاً در بحث چگونگي معاد آنچه كه اكنون قابل قبول تر به نظر مي رسد اين است كه معاد در عين اينكه عود به پروردگار است ولي در عين حال كيفيت جسماني دارد ولي نه با اين بدني كه در دنيا زندگي مي كند و بعد از مرگ مي پوسد بلكه با بدني كه هم اكنون با اين بدن دنيوي متحد است و بعد از مرگ از آن جدا مي شود، اين بدن بالذات زنده است و بدن لطيف يا بدن مثالي نام دارد. سير كلي بحث: شهيد مطهري در كتاب زندگي جاويد و حيات اخروي ابتدا به تبيين ضرورت بحث معاد مي پردازد و در نهايت نتيجه مي گيرد كه اصل معاد يكي از مهمترين اركان جهان بيني اسلامي است. ايشان در ادامه به تبيين منبع و منشاء ايمان به حيات اخروي مي پردازد و اين منبع را قبل از هر چيز وحي معرفي مي كند و نتيجه مي گيرد كه درجهِ ايمان افراد به حيات اخروي ناشي از درجه ايمان فرد به اصل نبوت و ثانياً سطح معارف و تصور فرد از اصل معاد است. شهيد مطهري در بخش سوم كتاب به تبيين مسائل لازم براي تبيين زندگي جاويد و حيات اخروي مي پردازد و دو مسئلهِ ماهيت مرگ و روح را تشريح مي كنند. در بحث اول به استناد قرآن مرگ را همان توفي معرفي مي كند و در بحث دوم به اثبات اصالت روح و استقلال آن از بدن مي پردازد. و در نهايت نتيجه مي گيرد كه: -1 مرگ انتقال از عالمي به عالم ديگر است. -2 شخصيت واقعي انسان همان روح اوست كه”من” تعبير مي شود و اين روح با مرگ باز ستانده مي شود. شهيد مطهري سپس به تشريح نمونه هايي از قرآن در مورد مكالمهِ انسان با فرشتگان بعد از مرگ مي پردازد و به اصطلاح اثبات قرآني روح را مي آورد. در اين قسمت به تشريح زندگي پس از مرگ مي پردازد و عنوان مي نمايد كه انسان پس از مرگ بلافاصله وارد قيامت كبري نمي شود بلكه وارد عالمي ديگر مي شود كه حد فاصل ميان دنيا و آخرت است و بدان عالم برزخ گويند و در قرآن نيز تنها در آيهِ 1 سورهِ مؤمنون بدان اشاره شده است. ايشان سپس در توضيح ويژگي هاي عالم برزخ مي فرمايد كه در اين عالم هنوز امكان رشد و انحطاط بشر وجود دارد و همچنين اين عالم يك جريان حياتي است و براي مدعاي خود آياتي را از قرآن به عنوان شاهد مثال مي آورد. اين آيات به سه بخش تقسيم مي شوند:1 - آياتي كه جريان يك سلسله گفت و شنودها ميان صالحان و يا فاسدان را با فرشتگان بيان مي كند -2 آياتي كه علاوه بر جريان بالابيان مي كند كه فرشتگان به صالحان مي گويند از نعمات الهي بهره بگيريد و3 - آياتي كه مستقيماً از گفت و شنودميان فرشتگان با انسان هاي خوب و بد و تنعم و عذاب ايشان در فاصلهِ بين مرگ و قيامت ياد كرده است.